Stal wysokostopowa – kwasoodporna chromowo-niklowa 1H18N9 PN H-86020
Stal wysokostopowa – stal nierdzewna chromowo-niklowa 1.4310, X10CrNI18-8 PN-EN 10088-1
Gatunek stali |
Norma |
Skład chemiczny (%) |
|||||||||
C |
Mn |
Si |
P |
S |
Cu |
Cr |
Ni |
Mo |
inne | ||
1H18N9 |
PN |
max
0,12 |
max 2,00 | max 0,80 | max 0,045 | max 0,030 |
max
0,30 |
17,00 19,00 | 8,00 10,00 | – |
– |
S 30200S30200
AISI 301AISI 301 |
UNS
AISI |
max 0,15 | max 2,00 | max 1,00 | max 0,045 | max 0,030 | – | 16,00 18,00 | 6,00 8,00 |
– |
N max 0,11 |
SAE 30302SAE 30302
AISI 302AISI 302 |
SAE
AISI |
max 0,15 | max 2,00 | max 1,00 | max 0,045 | max 0,030 | – | 17,00 19,00 | 8,00 10,00 |
– |
N max 0,11 |
X 10 CrNi 18-8X10CrNi18-81.4310 |
DIN
W.nr |
0,05 0,15 |
max 2,00 | max 2,00 | max 0,045 | max 0,015 | – | 16,00 18,00 | 6,00 9,50 | max 0,80 |
N max 0,11 |
1.4304 |
LW |
max
0,12 |
max 2,00 | max 1,00 | max 0,045 | max 0,030 | – | 17,00 19,00 | 8,00 10,00 | – |
– |
12KH18N912H18N9 12Ch18N9 12X18N9 |
GOST | max 0,12 | max 2,00 | max 0,80 | max 0,035 | max 0,020 | max 0,40 | 17,00 19,00 | 8,00 10,00 | max 0,50 |
V max 0,20
W max 0,20
Ti max 0,50 |
SUS 302 FB
SUS302FB |
JIS | max 0,15 | max 2,00 | max 1,00 | max 0,045 | max 0,030 | – | 17,00 19,00 | 8,00 10,00 | – | – |
X 10 CrNi 18 09X10CrNi18-09 |
UNI | max 0,12 | max 2,00 | max 1,00 | max 0,045 | max 0,030 | – | 17,00 19,00 | 8,00 10,00 | – | |
X9CrNi18-8
|
EN |
0,05 0,12
|
max 2,00 | max 2,00 | max 0,045 | max 0,015 | max 0,30 | 16,00 19,00 | 6,00 9,50 | max 0,80 |
– |
Stal nierdzewna kwasoodporna w bardzo szerokim zakresie stosowana na części niespawane:
— przemysłu chemicznego (elementy pomp, zaworów, zasuw, automatyki), zwłaszcza w zakładach produkcji kwasu azotowego,
— przemysłu rafineryjno-petrochemicznego, urządzeń mleczarskich, browarniczych (armatura, pompy, zawory itp.),
— urządzeń gospodarstwa domowego (zlewozmywaki, garnki, nakrycia stołowe, maszyny myjące itp),
— architektoniczne (wykładziny fasad, ramy okienne, wystrój wnętrz itp.),
— urządzeń komunikacyjnych (kontenery, elementy samochodów i in.).
Stal po przesyceniu jest odporna na działanie:
— korozji międzykrystalicznej,
— w ograniczonym zakresie — atmosfery wiejskiej i nieprzemysłowej miejskiej,
— środowisk utleniających, w tym kwasu azotowego i jego soli, zwłaszcza nawozów sztucznych.
Stal nie jest odporna na działanie:
— środowisk nieutleniających (np. H2SO4, HCl, HF – kwas fluorowodorowy i inne),
— korozji międzykrystalicznej po spawaniu, kształtowaniu na gorąco i silnym zgniocie na zimno,
— korozji naprężeniowej w roztworach chlorków i wodorotlenków,
— korozji wżerowej i stykowej w środowiskach zawierających halogenki.
Własności wytrzymałościowe
Stal tę charakteryzuje:
— niemagnetyczność,
— dość niska umowna granica plastyczności (R0,2 równa się zazwyczaj około 220 MPa, R1,0 — około 260 MPa),
— bardzo dobra udarność przy temperaturach ujemnych (np. przy temperaturze minus 253oC jest większa niż 70 J/cm2
— dobra ciągliwość
— dobra tłoczność (tłoczność blachy 1 min Erichsena około 12 mm).
— skłonność do utwardzania przez zgniot,
— dobra podatność do polerowania,
— bardzo dobra spawalność bez konieczności podgrzewania przed spawaniem; połączenie spawane musi być natomiast przesycone zawsze wtedy, kiedy stal może korodować międzykrystalicznie.
Odporność na działanie korozji
Atmosfera i woda
Stal nierdzewna kwasoodporna 1H18N9 jest odporna na działanie wiejskiej i nieprzemysłowej atmosfery miejskiej oraz na działanie wód zwykłych, wód przemysłowych niezbyt agresywnych, wód kopalnianych zawierających nie więcej niż 1% H2SO4 i wód mineralnych. W wodzie morskiej stal zazwyczaj koroduje wżerowo.
Kwasy nieorganiczne i organiczne
Gatunek odporny w całym zakresie stężeń i temperatur na działanie kwasu adypinowego, arsenowego, benzoesowego, borowego, galusowego, jabłkowego, pirogalowego, salicylowego i stearynowego.
Stal jest odporna w ograniczonym zakresie stężeń i temperatur na działanie kwasu azotowego, chlorosulfonowego, chromowego, cytrynowego, fosforowego, garbnikowego, karbolowego, masłowego, mlekowego, mrówkowego, octowego, olejowego, siarkowego, szczawiowego, winowego oraz na działanie mieszanin kwasu azotowego i siarkowego, kwasu azotowego i szczawiowego i in.
Nie odporna na działanie kwasu chlorowego, nadchlorowego, chlorooctowego, fluorowodorowego, solnego oraz mieszanin kwasu solnego i azotowego, fosforowego i fluorowodorowego, fosforowego i siarkowego, siarkowego i octowego i in.
Zasady
Stal jest odporna na działanie wodorotlenku amonowego, barowego i wapniowego oraz w ograniczonym zakresie stężeń i temperatur na działanie wodorotlenku potasowego i sodowego.
Roztwory soli
Stal odporna w całym zakresie stężeń i temperatur na działanie wszystkich azotanów, cyjanków, czteroboranu sodowego, ortofosforanu, dwu- i trójsodowego metakrzemianu potasowego i sodowego, nadmanganianu potasowego, octanu glinowego, miedziowego, ołowiawego, ołowiawego zasadowego, potasowego, rtęciowego i sodowego, siarczanu cynkowego, magnezowego, manganawego, miedziowego, niklawego, potasowego, sodowego, żelazowego, siarczynu sodowego, szczawianu potasowego, sodowego, wszystkich węglanów, żelazicyjanku potasowego, żelazocyjanku potasowego oraz większości soli kwasów organicznych.
Stal jest odporna w ograniczonym zakresie stężeń i temperatur na działanie nadchloranu amonowego, chloranu potasowego, sodowego, chlorku amonowego, barowego, cynkowego, magnezowego, manganawego, niklawego, potasowego, sodowego, wapniowego (należy zwrócić we wszystkich chlorkach pojawić się może korozja wżerowa stali), octanu amonowego, siarczanu amonowego, amonowo-glinowego, glinowego, potasowo-chromowego, potasowo-glinowego, żelazawego, siarczku sodowego, siarczynu sodowego kwaśnego, wapniowego kwaśnego, szczawianu amonowego, winianu potasowego kwaśnego.
Gatunek nie odporny na działanie chlorku cynawego, cynowego, glinowego, miedziowego, żelazowego, fluorku sodowego, siarczanu potasowego kwaśnego, sodowego kwaśnego.
Pary i gazy
Odporna na działanie pary wodnej, par amoniaku, suchego chloru, dwutlenku i tlenku węgla. par jodoformu, siarkowodoru (do 200°C), gazu świetlnego.
Stal nie jest odporna na działanie pary wodnej zawierającej SO2, mokrego chloru, fluoru, fluorowodoru, chlorowodoru, par bromu, bromowodoru i in.
Stopione metale, metaloidy, zasady i sole
Odporna na działanie stopionych azotanów (z wyjątkiem amonowego), cyny (do 300°C), rtęci, siarki (do 445°C), octanu potasowego.
Nie jest odporna na działanie stopionego aluminium, antymonu, ołowiu, cyny (ponad 300°C), cynku, kadmu, wodorotlenku potasowego i sodowego, węglanu potasowego i sodowego. azotanu amonowego, chlorku barowego, boraksu.
Pozostałe substancje
Jest odporna na działanie suchego czterochlorku węgla, suchego dwuchlorku dwusiarki, dwunadtlenku sodowego, dwusiarczku węgla, solanki peklującej, pięciotlenku fosforowego, roztworów fosforanowych (do fosforanowania), szkła wodnego, kwaśnego utrwalacza i wywoływacza fotograficznego oraz acetonu, alkoholu etylowego i metylowego, benzenu, benzyny, chininy, chlorku metylenu, chlorku metylu, suchego chlorobenzenu, suchego chloroformu, cukru, czekolady, drożdży, suchego dwuchloroetylenu, estrów, eteru jedno- i dwuetylowego, eteru naftowego, suchego chlorku etylu, alkalicznych i obojętnych roztworów farbiarskich, formaliny, furfurolu, gliceryny, glikolu, kamfory, kawy, klejów, kreozotu, krwi, ksylolu, likierów, masła, słodkiego mleka, musztardy, mydła, nafty, naftaliny, nowokainy, octu, octu spirytusowego, oleju jadalnego, lnianego, mineralnego, roślinnego, terpentynowego, owoców, parafiny, pirydyny, piwa, ropy naftowej, serów, smalcu wieprzowego, smoły węglowej, soku pomarańczowego i cytrynowego, soków i kwasów owocowych, spirytusu, detergentów, terpentyny, suchego trójchloroetylenu, warzyw, wazeliny, win i wódek.
Stal nie jest odporna na działanie kwaśnych roztworów farbiarskich, chlorku acetylu, chlorowodorku aniliny, kwaśnego siarczanu chininy, kwaśnej kapusty i kwaśnego mleka, octu winnego, soku pomidorowego oraz wilgotnych: chlorobenzenu, chloroformu i chlorku etylenu.
Spawanie stali 1H18N8 ( 1.4301, X9CrNi18-8, X10CrNi18-8 )
Stal najczęściej spawa się łukowo ręcznie elektrodami otulonymi, łukiem krytym oraz w osłonie gazów ochronnych (argonu, helu), metodą TIG i MIG.
Przed spawaniem nie wymaga podgrzewania wstępnego. Także po spawaniu nie jest potrzebna obróbka cieplna. Gatunek 1H18N9 nie należy spawać gazowo ani też łukowo w osłonie CO2.
Własności stali według PN-EN 1.4310, X10CrNI18-8
Właściwości fizyczne stali
Gęstość – 7,90 (g*cm3 )
Pojemność cieplna Cp 20oC – 500 ( J*kg-1 * K-1 )
Przewodność cieplna λ – 15,00 (W*m-1 * K-1 )
Własności stal 1.4539 w podwyższonych temperaturach
100oC – Współczynnik rozszerzalności liniowej α20oC i 16,0 x 10-6 oC, ( K-1 ) ,Moduł sprężystości E 194 GPa
200oC – Współczynnik rozszerzalności liniowej α20oC i 17,0 x 10-6 oC, ( K-1 ) ,Moduł sprężystości E 186 GPa
300oC – Współczynnik rozszerzalności liniowej α20oC i 17,0 x 10-6 oC, ( K-1 ) ,Moduł sprężystości E 179 GPa
400oC – Współczynnik rozszerzalności liniowej α20oC i 18,0 x 10-6 oC, ( K-1 ) ,Moduł sprężystości E 172 GPa
500oC – Współczynnik rozszerzalności liniowej α20oC i 18,0 x 10-6 oC, ( K-1 ) ,Moduł sprężystości E 165 GPa
Własności mechaniczne
Wytrzymałość na rozciąganie Rm 500-700 MPa
Granica plastyczności Rp0,2 min 195 MPa
Wydłużania A min 40%
Moduł sprężystości E 200 GPa
Twardość max 230HB
Warunki procesów technologicznych obróbki plastycznej i cieplnej
Kucie – 1200-900oC
Walcowanie – 1200-900oC
Przesycanie – 1000-1100oC
W gatunku stali nierdzewne kwasoodpornej 1H18N9 lub odpowiedniku ( 1.4310, AISI 301 ) dostarczamy: drutu od średnicy 0,038 do 5,00, w stanie przesyconym ( miękkim), twardym i półtwardym, pręty walcowane, pręty kute, pręty ciągnione, blachy rury nierdzewne bez szwu gorącowalcowane, rury bez szwu zimnowalcowane, rury kwasoodporne bezszwowe zimnociągnione, odkuwki, pręty płaskie, profile.
Zobacz inne stale kwasoodporne
0H18N9 – stal kwasoodporna chromowo-niklowa
1H18N9T – stal kwasoodporna chromowo-niklowo-tytanowa
1H18N9 – stal kwasoodporna chromowo-niklowo
H18N10MT – stal chromowo-niklowo-molibdenowo-tytanowa
00H17N14M2 – stal kwasoodporna chromowo-niklowo-molibdenowa
H17N13M2T – stal kwasoodporna chromowo-niklowo-molibdenowo-tytanowa
0H22N24M4TCu, 0H23N28M3TCu – stal kwasoodporna niklowo-chromowo-molibdenowa z miedzią i dodatkiem tytanu
Zobacz pozostałe stale specjalne wysokostopowe
stal do pracy przy podwyższonych temperaturach
stal kwasoodporna
stal nierdzewna
stal żaroodporna