Stal H23N18 wysokostopowa chromowo-niklowa- stal żaroodporna i żarowytrzymała H23N18 PN-71/H-86022 X12CrNi25-21, stal 1.4845, X8CrNi25-21, AISI 310
Porównanie składu chemicznego gatunku H23N18 z zamiennikami X12CrNi25-21, 1.4845, X8CrNi25-21, AISI 310, Z12CNS25-20
| Gatunek stali | Norma | Skład chemiczny (%) | |||||||||
| C | Mn | Si | P | S | Cu | Cr | Ni | Mo | inne | ||
| H23N18 | PN | max 0,20 | max 1,50 | max 1,00 | max 0,045 | max 0,030 | – | 22,00 25,00 | 17,00 20,00 | max 0,50 | W max 0,50 V max 0,20 |
| 20H23N18 20KH23N18 20Ch23N18 20X23N18 10H23N18 10KH23N18 10Ch23N18 10X23N18 | GOST | max 0,20 max 0,10 | max 2,00 | max 1,00 | max 0,035 | max 0,020 | max 0,30 | 22,00 25,00 | 17,00 20,00 | max 0,30 | W max 0,20 V max 0,20 T max 0,20 |
| X12CrNi25-21 X12CrNi2521 1.4845 | SEW 470 | max 0,10 | max 2,00 | max 1,50 | max 0,045 | max 0,015 | – | 24,00 26,00 | 19,00 22,00 | – | N max 0,11 Fe – reszta |
| X8CrNi25-21 X8CrNi2521 1.4845 | PN EN DIN EN W.nr | max 0,10 | max 2,00 | max 1,50 | max 0,045 | max 0,015 | – | 24,00 26,00 | 19,00 22,00 | – | N max 0,11 Fe – reszta |
| Z 12 CNS 25-20 Z12CNS25-20 Z12CNS2520 | AFNOR | max 0,15 | max 2,00 | max 1,00 | max 0,040 | max 0,030 | – | 23,00 26,00 | 18,00 21,00 | – | – |
| S 31000 S31000 | UNS AISI | max 0,25 | max 2,00 | max 1,50 | max 0,045 | max 0,030 | – | 24,00 26,00 | 19,00-22,00 | – | – |
Stal H23N18 (X12CrNi25-21, stal 1.4845, X8CrNi25-21, AISI 310) – charakterystyka, właściwości i zastosowanie
Stal H23N18, znana również pod oznaczeniem 1.4845 według normy EN oraz AISI 310 według klasyfikacji amerykańskiej, to wysokostopowa stal austenityczna o zwiększonej odporności na wysokie temperatury i utlenianie. Dzięki doskonałym właściwościom fizykochemicznym jest szeroko stosowana w środowiskach wymagających stabilności strukturalnej i odporności na agresywne warunki cieplne.
Właściwości fizyczne:
- Gęstość: 7,9 g/cm³
- Przewodność cieplna (20°C): 14,2 W/m·K
- Współczynnik rozszerzalności cieplnej: 16,5 x 10⁻⁶ K⁻¹
- Temperatura topnienia: ok. 1400°C
- Maksymalna temperatura pracy ciągłej: 1050-1100°C
Właściwości mechaniczne (w temp. pokojowej):
- Granica plastyczności Re: ≥ 205 MPa
- Wytrzymałość na rozciąganie Rm: 515 – 730 MPa
- Wydłużenie A5: ≥ 40%
- Twardość: max 200 HB
Odporność na utlenianie i korozję – stal 1.4845 ,X12CrNi25-21, H23N18 ,X8CrNi25-21, AISI 310
Odporność na utlenianie H23N18:
Stal H23N18 jest wyjątkowo odporna na utlenianie w wysokich temperaturach dzięki wysokiej zawartości chromu i niklu. Tworzy na powierzchni ochronną warstwę tlenku chromu (Cr₂O₃), która zabezpiecza stal przed dalszą degradacją. Odporność na utlenianie jest skuteczna do temperatury 1050°C podczas ciągłej ekspozycji.
Odporność na korozję H23N18:
- Odporność na korozję atmosferyczną: Doskonała w środowiskach utleniających.
- Korozja wżerowa: Stal H23N18 nie jest zalecana do zastosowań w środowiskach chlorkowych ze względu na podatność na korozję wżerową.
- Odporność na korozję międzykrystaliczną: Dobra, ale może być ograniczona w przypadku długotrwałej ekspozycji na zakres temperatur 450-850°C.
Obróbka cieplna i spawalność H23N18
Obróbka cieplna:
- Wyżarzanie rozwiązujące: 1050-1150°C, szybkie chłodzenie w wodzie lub powietrzu.
- Hartowanie: Nie jest stosowane, ponieważ struktura austenityczna nie ulega przemianom martenzytycznym.
Spawalność:
Stal H23N18 charakteryzuje się bardzo dobrą spawalnością. Nie wymaga podgrzewania przed spawaniem ani obróbki cieplnej po spawaniu. Zalecane materiały dodatkowe:
- Druty spawalnicze: ER310, ER347.
- Elektrody: E310-16.
Zastosowanie stali H23N18 (X12CrNi25-21, 1.4845, X8CrNi25-21, AISI 310)
Ze względu na wysoką odporność na temperaturę i utlenianie, stal H23N18 znajduje szerokie zastosowanie w:
Przemysł energetyczny:
- Komory spalania turbin gazowych, rury kotłowe, wymienniki ciepła ,przewody kominowe i elementy pieców przemysłowych.
Przemysł chemiczny i petrochemiczny:
- Reaktory chemiczne i katalityczne, rurociągi do transportu substancji gorących, piece do krakingu i reformingu katalitycznego.
Przemysł lotniczy:
- Komponenty silników odrzutowych, elementy konstrukcyjne narażone na wysoką temperaturę.
Przemysł metalurgiczny:
- Elementy pieców hutniczych, formy odlewnicze do pracy w ekstremalnych temperaturach.
Zalety i ograniczenia stali H23N18, 14845
Zalety:
- Wysoka odporność na utlenianie i korozję w wysokich temperaturach.
- Stabilność mikrostruktury nawet przy długotrwałej ekspozycji na wysokie temperatury.
- Bardzo dobra spawalność i łatwość obróbki plastycznej.
- Dobra wytrzymałość mechaniczna do 1100°C.
Ograniczenia:
- Wysoki koszt ze względu na dużą zawartość niklu i chromu.
- Podatność na korozję wżerową w środowiskach chlorkowych.
- Ograniczona odporność na pełzanie w ekstremalnie wysokich temperaturach powyżej 1100°C.
Stal H23N18 (X12CrNi25-21, stal 1.4845, X8CrNi25-21, AISI 310)
to wyjątkowo wszechstronny materiał o doskonałej odporności na wysokie temperatury, utlenianie i stabilności mikrostrukturalnej. Znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle energetycznym, chemicznym, lotniczym i metalurgicznym. Dzięki swoim właściwościom jest idealnym wyborem w aplikacjach wymagających niezawodności i długotrwałej eksploatacji w ekstremalnych warunkach cieplnych. Pomimo wyższych kosztów, jej trwałość i skuteczność sprawiają, że jest kluczowym materiałem w nowoczesnych technologiach przemysłowych.
Stal austenityczna stosowana do wyrobu części i podzespołów obciążonych mechanicznie pracujących w wysokich temperaturach słabo odporna na gazy zawierające związki siarki. Żaroodporna w powietrzu do temperatury 1050oC, żarowytrzymała do temperatury około 700oC.
W gatunku H23N18, 1.4845 ( X12CrNi25-21, X8CrNi25-21, AISI 3100 – odpowiednik według GOST 10X23N18 – 10X23H18 ) oferujemy pręty walcowane i kute, blachy, rur bez szwu, gorącowalcowane i rury zimno walcowane wykonane według GOST 9941-81 w zakresie wymiarowym średnica od fi 5,0 do fi 130,0 grubość ścianki od 0,2 mm do 12 mm, taśmy walcowane na zimno w zakresach grubości 0,05 – 1,50, szerokość od 3 do 650 mm.
Zobacz także
Stale żaroodporne, żaroodporne nierdzewne oraz żarowytrzymałe wg PN 71/H-86022
H5M – stal żaroodporna chromowo-molibdenowa 12CrMo195,1.7362
H6S2 – stal żaroodporna chromowo-krzemowa X10CrAl7,1.4713
H13JS – stal chromowo-aluminiowo-krzemowa X10CrAl13,1.4724
H18JS – stal chromowo-aluminiowo-krzemowa X10CrAl18,1.4742
H24JS – stal chromowo-aluminiowo-krzemowa X10CrAl24,1.4762
H25T – stal żaroodporna chromowa z dodatkiem tytanu X8CrTi25,1.4746
H20N12S2 – stal chromowo-niklowo-krzemowa X15CrNiSi20-12,1.4828
H23N13 – stal chromowo-niklowa X12CrNi23-13,1.4833
H23N18 – stal żarowytrzymała chromowo-niklowa X12CrNi25-21,1.4845
H25N20S2 – stal chromowo-niklowo-krzemowa X15CrNiSi25-20,1.4841
H16N36S2 – stal niklowo-chromowo-krzemowa X12NiCrSi35-15, 1.4864
Stal zaworowa wg PN
H9S2 – stal zaworowa chromowo-krzemowa X45CrSi9-3,1.4718
H10S2M – stal zaworowa chromowo-krzemowa X40CrSiMo10-2,1.4731
Stal żaroodporne wg PN EN 10088-1:2007
1.4876, X10NiCrAlTi32-21 stal austenityczna niklowo-chromowa z dodatkiem tytanu i aluminium 1.4958, Alloy 800
1.4835, X9CrNiSiNCe21-11-2 stal żaroodporna austenityczna niklowo-chromowa z dodatkiem ceru 253 MA®,sandvik 253MA®,S30815
wykaz gatunków wg PN EN 10088-1:2007
Pozostałe stale wysokostopowe i specjalne
stal wysokostopowa do pracy przy podwyższonych temperaturach
stale stopowe do pracy przy podwyższonych temperaturach
stal nierdzewna
stal żaroodporna i żarowytrzymała
stale nierdzewne kwasoodporne
FAQ — stal żaroodporna H23N18 / 1.4845 / X8CrNi25-21 / AISI 310
Czy H23N18 to to samo co 1.4845 (X8CrNi25-21) i AISI 310?
Tak. H23N18 (PN-71/H-86022) odpowiada EN 1.4845 (X8CrNi25-21) oraz AISI 310/S31000; różnice dotyczą głównie tolerancji składu w normach.
Czym różni się X12CrNi25-21 od X8CrNi25-21?
Węglem: „X12…” ≈ 0,12% C, „X8…” ≈ 0,08% C. Niższy C ogranicza ryzyko międzykrystalicznej kosztem nieznacznie niższej wytrzymałości.
Jaka jest maksymalna temperatura pracy 1.4845 (AISI 310)?
Odporność na utlenianie do ok. 1050°C (praca ciągła w powietrzu). Nośność żarowytrzymała typowo do ok. 700–800°C zależnie od obciążenia i czasu.
310 vs 310S (S31000 vs S31008) — czy to to samo?
310S ma obniżony węgiel (≤0,08%) dla lepszej odporności międzykrystalicznej. Obie należą do rodziny 25/20 (Cr/Ni ≈ 25/20); wybór potwierdza się MTC.
Czy 1.4845 jest odporna na chlorki i pitting?
Nie jest polecana do środowisk chlorkowych — austenit 25/20 jest podatny na wżery/szczeliny; to stal wysokotemperaturowa, nie morska.
Czy H23N18 jest magnetyczna?
W stanie wyżarzonym praktycznie niemagnetyczna (austenit). Po silnym umocnieniu na zimno może pojawić się lekki efekt magnetyczny.
Jakie są typowe właściwości mechaniczne 1.4845 w RT?
Rp0,2 ≥ ~205 MPa, Rm ~515–730 MPa, A5 ≥ ~40%, twardość ≤ ~200 HB. Wysoka temperatura obniża te wartości.
Jaki jest typowy skład chemiczny 1.4845?
C ≤ 0,10%, Cr ~24–26%, Ni ~19–22%, Mn ≤ 2%, Si ≤ 1,5%, P ≤ 0,045%, S ≤ 0,015%, N ≤ ~0,11% (Fe — reszta; limity zależne od normy).
Jakie materiały dodatkowe do spawania AISI 310?
Najczęściej druty ER310 (G 25 20) lub ER347 do łączeń mieszanych; elektrody E310-16. Zwykle bez podgrzewania i bez obróbki PWHT.
Czy 1.4845 można hartować jak stale martenzytyczne?
Nie. To austenit — nie hartuje się na martenzyt. Stosuje się wyżarzanie rozwiązujące 1050–1150°C i szybkie chłodzenie.
1.4845 vs 1.4841 (X15CrNiSi25-21) — co do pieców?
1.4841 ma zwykle więcej Si (lepsze łuszczenie/utlenianie), ale wyższy C. 1.4845 ma niższy C — mniejsze ryzyko międzykrystalicznej. Dobór zależy od profilu temperatur i cykli.
1.4845 vs 1.4835 (253MA) — główne różnice?
1.4835 ma wysoki Si i dodatki N/RE (np. Ce) — świetna odporność na pełzanie/utlenianie 850–950°C. 1.4845 ma więcej Ni — stabilniejszy austenit przy 1000+°C.
Czy 1.4845 nadaje się do spalin siarkowych?
Odporność ograniczona — związki siarki przyspieszają korozję w wysokiej temperaturze. Wymagany ostrożny dobór materiału.
Jakie są właściwości fizyczne AISI 310?
Gęstość ~7,9 g/cm³; przewodność (20°C) ~14 W/m·K; rozszerzalność ~16,5×10⁻⁶ K⁻¹; T topnienia ~1400°C.
Jak obrabia się skrawaniem 1.4845?
Obrabialność trudna (work-hardening). Zalecane ostre narzędzia, stabilne chłodzenie, parametry ograniczające nagrzewanie i tarcie.
W jakich normach występuje H23N18 / 1.4845 / AISI 310?
PN-71/H-86022 (H23N18), EN 10095 (1.4845), ASTM A240/A312 (blachy/rury), GOST 9941-81 (rury bezszwowe).
Jakie formy dostaw 1.4845 są typowe?
Blachy i taśmy (również cienkie zimnowalcowane), pręty walcowane/kute, rury bezszwowe zimno- i gorącowalcowane w szerokich zakresach wymiarów.
