Stal H13JS wysokostopowa stal żaroodporna chromowa z dodatkiem krzemu i aluminium PN-71/H-86022 stal 1.4724, X10CrAl13, X10CrAlSi13
Skład chemiczny stali H13JS oraz zamienników 1.4724, X10CrAl13, X10CrAlSi13
| Gatunek stali | Norma | Skład chemiczny (%) | ||||||||
| C | Mn | Si | P | S | Cr | Ni | Mo | inne | ||
| H13JS | PN | max 0,12 | max 0,80 | 1,00 1,30 | max 0,040 | max 0,030 | 12,00 14,00 | max 0,50 | – | Al 0,8÷1,10 |
| 10H13SJU 10Ch13SJU 10KH13SJU 10Х13СЮ | GOST | 0,07 0,12 | max 0,80 | 1,20 2,00 | max 0,030 | max 0,025 | 12,00 14,00 | – | – | Al 1,00 ÷1,80 |
| X10CrAl13 1.4724 | SEW W.nr | max 0,12 | max 1,00 | 0,70 1,40 | max 0,040 | max 0,015 | 12,00 14,00 | – | – | Al 0,70÷1,20 |
| Z 13 C 13 | AFNOR | 0,10 0,15 | max 1,00 | max 0,75 | max 0,040 | max 0,015 | 12,00 13,50 | – | – | – |
| X10CrAl12 | UNI | max 0,12 | max 0,60 | 1,50 2,00 | max 0,040 | max 0,030 | 11,00 13,00 | – | – | Al 1,10 ÷1,30 |
| X 10 CrAlSi 13 X10CrAlSi13 X10CrAlSi13 1.4724 | UNE DIN – EN ISO | max 0,12 | max 1,00 | 0,70 1,40 | max 0,040 | max 0,015 max 0,30 | 12,00 14,00 | – max 1,00 | – | Al 0,70÷1,20 |
Stal żaroodporna H13JS (1.4724, X10CrAlSi13, X10CrAl13) – właściwości, zastosowanie, obróbka
Charakterystyka ogólna H13JS, 1.4724
Stal H13JS, znana również pod oznaczeniami 1.4724, X10CrAlSi13 oraz X10CrAl13, to ferrytyczny stop żaroodporny, przeznaczony do pracy w wysokich temperaturach, szczególnie w warunkach oddziaływania gazów utleniających, siarkowych i redukujących. Dzięki obecności chromu, aluminium i krzemu, wykazuje dobrą odporność na utlenianie oraz działanie agresywnych atmosfer przemysłowych – z wyjątkiem atmosfer nawęglającej, azotującej i węgloazotującej, na które jest słabo odporna.
Zastosowanie
Stal H13JS znajduje zastosowanie głównie w środowiskach o wysokiej temperaturze i obecności gazów korozyjnych. Wykorzystywana jest do produkcji elementów, które muszą zachować stabilność wymiarową oraz odporność na utlenianie w długim okresie eksploatacji.
Typowe zastosowania:
- Żaroodporne części kotłów i pieców przemysłowych
- Elementy komór próżniowych
- Części narażone na działanie gazów zawierających związki siarki
- Elementy instalacji spalania i obróbki termicznej
Maksymalna temperatura pracy w powietrzu: ~950°C
Właściwości mechaniczne w podwyższonych temperaturach – stal 1.4724, H13JS, X10CrAl13, X10CrAlSi13
| Temperatura (°C) | Granica pełzania R₁/1000 (MPa) | Wytrzymałość na pełzanie Rz/10 000 (MPa) | Rz/100 000 (MPa) |
| 600 | 34 | 29 | 13,2 |
| 700 | 10 | 8 | 3,7 |
| 800 | 4 | 3 | 1,3 |
| 900 | 1,5 | 1,5 | 0,6 |
Powyższe dane wskazują na spadek wytrzymałości pełzania wraz ze wzrostem temperatury, co jest typowe dla stali tego typu – projektowanych raczej pod kątem odporności na utlenianie, niż ekstremalne obciążenia mechaniczne.
Właściwości fizyczne – stal 1.4724, H13JS
| Właściwość | Wartość |
| Gęstość | 7,70 g/cm³ |
| Pojemność cieplna (20–100°C) | 500 J/(kg·K) |
| Przewodność cieplna λ | 18,90 W/(m·K) |
| Współczynnik rozszerzalności liniowej α | 10,0 × 10⁻⁶ K⁻¹ |
| Moduł sprężystości (E) | 206 GPa |
Obróbka cieplna i plastyczna
| Proces | Zakres temperatur (°C) |
| Kucie | 1100–800 |
| Walcowanie | 1100–800 |
| Wyżarzanie zmiękczające | 800–850 |
Stal 1.4724, H13JS dobrze poddaje się klasycznym procesom obróbki plastycznej na gorąco. Wyżarzanie zmiękczające przywraca ciągliwość i ułatwia dalszą obróbkę mechaniczną.
Formy dostępne w sprzedaży
Stal H13JS (1.4724) jest dostępna w wielu wariantach wyrobów hutniczych, co ułatwia jej zastosowanie w różnorodnych projektach technologicznych:
- Blachy gorącowalcowane i zimnowalcowane
- Pręty okrągłe – walcowane i kute
- Pręty płaskie
- Odkuwki swobodnie kute
Stale żaroodporne, żaroodporne nierdzewne oraz żarowytrzymałe wg PN 71/H-86022
H5M – stal żaroodporna chromowo-molibdenowa 12CrMo195,1.7362
H6S2 – stal żaroodporna chromowo-krzemowa X10CrAl7,1.4713
H13JS – stal chromowo-aluminiowo-krzemowa X10CrAl13,1.4724
H18JS – stal chromowo-aluminiowo-krzemowa X10CrAl18,1.4742
H24JS – stal chromowo-aluminiowo-krzemowa X10CrAl24,1.4762
H25T – stal żaroodporna chromowa z dodatkiem tytanu X8CrTi25,1.4746
H20N12S2 – stal chromowo-niklowo-krzemowa X15CrNiSi20-12,1.4828
H23N13 – stal chromowo-niklowa X12CrNi23-13,1.4833
H23N18 – stal żarowytrzymała chromowo-niklowa X12CrNi25-21,1.4845
H25N20S2 – stal chromowo-niklowo-krzemowa X15CrNiSi25-20,1.4841
H16N36S2 – stal niklowo-chromowo-krzemowa X12NiCrSi35-15, 1.4864
Stal zaworowa wg PN
H9S2 – stal zaworowa chromowo-krzemowa X45CrSi9-3,1.4718
H10S2M – stal zaworowa chromowo-krzemowa X40CrSiMo10-2,1.4731
Stal żaroodporne wg PN EN 10088-1:2007
1.4876, X10NiCrAlTi32-21 stal austenityczna niklowo-chromowa z dodatkiem tytanu i aluminium 1.4958, Alloy 800
1.4835, X9CrNiSiNCe21-11-2 stal żaroodporna austenityczna niklowo-chromowa z dodatkiem ceru 253 MA,sandvik 253MA, S30815
wykaz gatunków wg PN EN 10088-1:2007
Pozostałe stale wysokostopowe i specjalne
stale wysokostopowe do pracy przy podwyższonych temperaturach
stal stopowa do pracy przy podwyższonych temperaturach
stale nierdzewne
stal żaroodporna i żarowytrzymała
stal kwasoodporna