Norma PN- 71/H-86022, stale żaroodporne – wykaz gatunków

Stal żaroodporna – Gatunki, Norma PN-H-86022:1971

Norma PN-H-86022:1971 dotyczy stali żaroodpornych, czyli stopów żelaza o zwiększonej odporności na działanie wysokich temperatur oraz czynników korozyjnych, takich jak utlenianie i działanie gazów przemysłowych.

Zakres normy:

Norma definiuje skład chemiczny, właściwości mechaniczne oraz zakres zastosowań stali żaroodpornych, które są przeznaczone do pracy w podwyższonych temperaturach, gdzie wymagana jest stabilność strukturalna i odporność na degradację materiału.

Gatunki stali według PN-H-86022:1971:

Przykładowe gatunki stali według PN-71/H-86022 i ich odpowiedniki w nowych normach to:

H6S2 PN-EN 10088-1: 1.4713 EN: X10CrAlSi7 – Stal ferrytyczna z dodatkiem aluminium i krzemu, odporna na utlenianie w temperaturach do około 950°C. Stosowana w elementach grzewczych i piecach.

H18JS PN-EN 10095: 1.4742, EN: X10CrAlSi18 – Stal ferrytyczna o wysokiej zawartości chromu (18%) i krzemu, przeznaczona do pracy w temperaturach do 1000°C. Używana w przemyśle chemicznym i energetycznym.

H25N20S2 PN-EN 10095: 1.4841 EN: X15CrNiSi25-21 Stal austenityczna z dodatkiem krzemu, charakteryzująca się wysoką odpornością na utlenianie w temperaturach do 1100°C. Stosowana w przemyśle petrochemicznym, energetycznym i w urządzeniach wysokotemperaturowych.

H18N9 PN-EN (przed aktualizacją): Brak bezpośredniego odpowiednika w EN – Austenityczna stal żaroodporna o wysokiej zawartości niklu (9%) i chromu (18%). Charakteryzuje się dobrą odpornością na utlenianie w wysokich temperaturach, a także wysoką odpornością na korozję w środowiskach kwaśnych i zasadowych.

H23N18 PN-EN 10095: 1.4845 EN: X8CrNi25-21 Stal chromowo-niklowa o zawartości 23% chromu i 18% niklu. Odporna na utlenianie w temperaturach do około 1150°C. Znajduje zastosowanie w urządzeniach przemysłowych, takich jak piece hutnicze i instalacje chemiczne narażone na ekstremalne warunki cieplne.

H25T PN-EN 10095: 1.4746 EN: X8CrTi25 Stal ferrytyczna o wysokiej zawartości chromu (25%) z dodatkiem tytanu, który zwiększa stabilność strukturalną. Odporna na utlenianie w atmosferze gazów przemysłowych do temperatury około 1000°C. Stosowana w wymiennikach ciepła i konstrukcjach narażonych na działanie spalin.

Skład chemiczny:

Norma określa minimalne i maksymalne zawartości pierwiastków stopowych, takich jak:

• Chrom (Cr) – poprawia odporność na utlenianie i korozję.
• Nikiel (Ni) – zwiększa odporność na pełzanie i utlenianie.
• Krzem (Si) i Aluminium (Al) – wzmacniają odporność na utlenianie w wysokich temperaturach.

Właściwości mechaniczne:

• Odporność na pełzanie i odkształcenia w długotrwałej pracy w wysokich temperaturach.
• Stabilność strukturalna i odporność na zmiany mikrostruktury podczas długotrwałego nagrzewania.

Przeznaczenie i zastosowanie:

Stale żaroodporne zgodne z normą PN-H-86022:1971 znajdują zastosowanie w:

• Przemyśle energetycznym (kotły, turbiny parowe).
• Przemyśle chemicznym (reaktory, piece do krakingu katalitycznego).
• Hutnictwie (elementy pieców przemysłowych).
• Konstrukcjach wysokotemperaturowych i wymiennikach ciepła.

Norma określa również dopuszczalne metody obróbki cieplnej oraz kontroli jakości, takie jak badania mikrostrukturalne i testy pełzania.

Norma PN-H-86022:1971 została wycofana i zastąpiona przez PN-EN 10095:2002.

Nowa norma PN-EN 10095:2002  wprowadza zaktualizowane klasyfikacje i specyfikacje dla stali żaroodpornych, dostosowując je do standardów europejskich.

norma zastąpiona przez PN-EN 10095:2002 (wykaz gatunków)