Stal 15HM PN-75/H-84024 konstrukcyjna stopowa – do pracy przy podwyższonych temperaturach, kotłowa, chromowo-molibdenowa, stal 13CrMo4-5, 1.7335, 13CrMo4-4
| Gatunek stali | Norma | Skład chemiczny (%) | |||||||||
| C | Mn | Si | P | S | Cu | Cr | Ni | Mo | inne | ||
| 15HM | PN | 0,11 0,18 | 0,40 0,70 | 0,15 0,35 | max 0,040 | max 0,040 | max 0,25 | 0,70 1,00 | max 0,35 | 0,40 0,55 | Al max 0,020 |
| 12KHM 12HM 12ChM 12XM | GOST | max 0,16 | 0,40 0,70 | 0,17 0,37 | max 0,025 | max 0,025 | max 0,20 | 0,80 1,10 | max 0,30 | 0,40 0,55 | Al max0,020 |
| 15KHM 15HM 15ChM 15XM | GOST | 0,11 0,18 | 0,40 0,70 | 0,17 0,37 | max 0,035 | max 0,035 | max 0,30 | 0,80 1,10 | max 0,30 | 0,40 0,55 | V max 0,05 Ti max 0,03 W max 0,20 N max 0,008 |
| 13CrMoSi5-5 1.7336 | EN | max 0,17 | 0,40 0,65 | 0,50 0,80 | max 0,015 | max 0,015 | max 0,30 | 1,00 1,50 | max 0,30 | 0,45 0,65 | N max 0,012 |
| 13CrMo4-5 13CrMo45 13CrMo4-4 13CrMo44 1.7335 | DIN EN | 0,08 0,18 | 0,40 1,00 | max 0,35 | max 0,030 | max 0,025 | max 0,30 | 0,70 1,15 | – | 0,40 0,60 | – |
| K 12062 K12062 | UNS | max 0,20 | 0,30 0,80 | max 0,60 | max 0,045 | max 0,045 | – | 0,80 1,25 | – | 0,44 0,65 | |
Stal 15HM, 13CrMo4-5, 1.7335, 13CrMo4-4 – Charakterystyka i Zastosowanie
Właściwości i charakterystyka
Stal 15HM jest gatunkiem niskostopowej stali ferrytycznej. Wyróżnia się on dobrą plastycznością zarówno w obróbce na gorąco, oraz na zimno. Dzięki tej właściwości stal łatwo poddaje się kształtowaniu i walcowaniu, co umożliwia produkcję elementów o skomplikowanych kształtach. Wysoka obrabialność mechaniczna sprawia, że stal 15HM nadaje się do procesów toczenia, frezowania i wiercenia, co czyni ją materiałem przyjaznym w obróbce mechanicznej.
Stal 13CrMo4-5, 15HM, 1,7335 jest szczególnie ceniony w przemyśle chemicznym i energetycznym, gdzie znajduje zastosowanie w urządzeniach pracujących w podwyższonych temperaturach, sięgających do 500°C. Dobrze znosi długotrwałe działanie wysokich temperatur, co czyni go odpowiednim materiałem konstrukcyjnym w środowiskach o dużym obciążeniu cieplnym.
Zastosowania stali 15HM, 13CrMo4-5, 1.7335, 13CrMo4-4
Gatunek tej stali, znajduje szerokie zastosowanie w elementach konstrukcyjnych, pracujących w podwyższonych temperaturach i ciśnieniu, takich jak:
- Rury przegrzewaczy pary i przewodowe stosowane w kotłach parowych.
- Zbiorniki ciśnieniowe, w tym elementy kotłów parowych i instalacji chemicznych.
- Blachy na walczaki kotłów parowych – cylindryczne elementy zbiorników ciśnieniowych.
- Blachy na łopatki kierownicze turbin parowych, odpowiedzialne za ukierunkowanie przepływu pary wodnej.
- Tarcze, pręty i odkuwki używane w konstrukcjach kotłów, turbin oraz innych urządzeń ciśnieniowych.
- Elementy złączne śruby, nakrętki i rozpórki, przystosowane do pracy w podwyższonych temperaturach.
Stal 13CrMo4-5, 15HM, 13CrMo4-4, 1.7335 – spawalność i obróbka cieplna
Stal 15HM posiada ograniczoną spawalność, co wymaga przestrzegania odpowiednich procedur. Aby uniknąć powstawania pęknięć i naprężeń w strukturze materiału, niezbędne jest przeprowadzenie obróbki cieplnej zarówno przed, jak i po spawaniu.
Przygotowanie do spawania:
- Elementy powinny być podgrzane przed spawaniem do temperatury 250 – 260°C.
Obróbka cieplna po spawaniu:
- Po zakończeniu spawania zaleca się wyżarzanie odprężające w temperaturze 660 – 710°C.
- Czas wyżarzania: około 2 – 3 minut na każdy milimetr grubości złącza.
Stal 13CrMo4-5, 15HM, 13CrMo4-4, 1.7335 metody spawania stali kotłowej
W zależności od grubości i rozmiarów łączonych elementów, stal 15HM może być spawana różnymi metodami:
- Łukowe spawanie elektrodami otulonymi – Zalecane głównie dla elementów o grubości do 6 mm.
- Spawanie gazowe – Stosowane bywa łączenia cienkich elementów, takich jak rury o średnicy do 100 mm i grubości ścianki do 12 mm.
- Spawanie łukiem krytym i elektrodami w osłonie gazu ochronnego – Rekomendowane dla elementów o większych średnicach i grubościach.
W przypadku rur o dużych średnicach lub grubszych ściankach zalecane jest stosowanie spawania łukowego, które zapewnia lepszą jakość i trwałość połączenia.
Stal 15HM, dzięki swoim właściwościom termoodpornym i wytrzymałościowym, jest szeroko stosowana w budowie kotłów energetycznych, instalacji chemicznych oraz elementów pracujących w warunkach wysokich obciążeń cieplnych i mechanicznych. Wymaga jednak odpowiedniego podejścia podczas spawania, w tym obróbki cieplnej przed i po procesie, co zapewnia wysoką jakość połączeń i trwałość gotowych konstrukcji.
Stal w gatunku 15HM lub zamienniku (1.7335, 13CrMo4-4, 1.7336, stal 13CrMo4-5), oferujemy w postaci prętów walcowanych i kutych, blach zimnowalcowanych i gorącowalcowanych,rur bez szwu, oraz odkuwek.
Pozostałe gatunki stali konstrukcyjnych kotłowych
15HM – stal chromowo-molibdenowa 13CrMo4-5, 13CrMo4-4, 1.7335
25HM 20HM – stal chromowo-molibdenowa 25CrMo4, 1.7218, 25CrMoS4, 1.7258
10H2M -stal chromowo-molibdenowa 10CrMo9-10, 1.7380
13HMF – stal chromowo-molibdenowo-wanadowa 14MoV6-3, 1.7715
21HMF – stal chromowo-molibdenowo-wanadowa 21CrMoV5-7, 21CrMoV5-11
26H2MF – stal chromowo-molibdenowo-wanadowa 24CrMo5-5
30H2MF – stal chromowo-molibdenowo-wanadowa 30CrMoV9, 31CrMoV9, 1.7707, 18519
34HN3M – stal chromowo-niklowo-molibdenowa
Zobacz również
stale wysokostopowe do pracy przy podwyższonych temperaturach
Pozostałe stale konstrukcyjne stopowe
stal konstrukcyjna stopowa do nawęglania
stale do azotowanie – stopowa konstrukcyjne
stal konstrukcyjna stopowa sprężynowa
stale konstrukcyjna stopowe łożyskowe
konstrukcyjna stopowa stale do ulepszania cieplnego
stal konstrukcyjna stopowa do pracy w podwyższonych temperaturach – stal kotłowa