Stal H24JS wysokostopowa – stal żaroodporna chromowo-krzemowa z aluminium H24JS PN-71/H-86022 X10CrAl24, stal 1.4762, X10CrAlSi25
Porównanie składu chemicznego stali H24JS z odpowiednikami X10CrAl24, 1.4762, X10CrAlSi25, AISI 446
| Gatunek stali | Norma | Skład chemiczny (%) | |||||||||
| C | Mn | Si | P | S | Cu | Cr | Ni | Mo | inne | ||
| H24JS | PN | max 0,12 | max 1,00 | 1,30 1,60 | max 0,045 | max 0,030 | max 0,30 | 23,00 25,00 | max 0,50 | – | Al 1,30÷1,60 |
| 10CrAl240 | STAS | max 0,12 | max 1,00 | 0,70 1,40 | max 0,040 | max 0,030 | max 0,30 | 23,00 26,00 | max 0,50 | max 0,20 | Al 1,20÷1,70 |
| X10CrAl24 1.4762 | DIN W.nr EN | max 0,12 | max 1,00 | 0,70 1,40 | max 0,040 | max 0,015 | – | 23,00 26,00 | – | – | Al 1,20÷1,70 |
| X10CrAlSi24, | EN | max 0,12 | max 1,00 | 0,70 1,40 | max 0,040 | max 0,30 | – | 23,00 26,00 | – | – | Al 1,20÷1,70 |
| Z12CAS25 | AFNOR | max 0,12 | max 0,75 | 0,70 1,40 | max 0,035 | max 0,015 | – | 23,00 26,00 | – | – | Al 1,20÷1,70 |
| S44600 AISI446 | UNS AISI | max 0,12 | max 1,50 | max 1,00 | max 0,040 | max 0,030 | – | 23,00 27,00 | – | – | N max 0,25 |
Stal H24JS, 1.4762 (AISI 446, X10CrAl24, X10CrAlSi25) – charakterystyka i właściwości
Stal H24JS, oznaczana również jako X10CrAlSi24 wg EN oraz 1.4762, to wysokiej klasy stal ferrytyczna żaroodporna, zaprojektowana do pracy w ekstremalnych warunkach temperaturowych oraz w środowiskach agresywnych chemicznie.
Wyróżnia się przede wszystkim:
- Bardzo wysoką odpornością na utlenianie w powietrzu – do temperatury 1200°C,
- Odpornością na działanie utleniających gazów siarkowych,
- Stabilnością strukturalną przy długotrwałej ekspozycji na wysokie temperatury,
- Zadowalającą odpornością na gazy redukujące, co czyni ją materiałem uniwersalnym dla wielu zastosowań przemysłowych.
⚠️ Ograniczenia:
Pomimo znakomitych właściwości w środowiskach powietrznych i siarkowych, stal H24JS wykazuje ograniczoną odporność na atmosfery nawęglające, azotujące oraz węgloazotujące. W aplikacjach, gdzie obecne są takie czynniki, należy rozważyć inne gatunki stali lub zastosować powłoki ochronne.
🔧 Typowe zastosowania:
Dzięki swoim właściwościom stal H24JS znajduje zastosowanie w:
- Żaroodpornych elementach kotłów i pieców przemysłowych,
- Instalacjach spalania odpadów i gazów zawierających siarkę,
- Komorach spalania i kanałach dymowych,
- Urządzeniach narażonych na wysokotemperaturowe gazy procesowe,
- Wyłożeniach komór termicznych oraz częściach przewodów spalinowych.
Stal H24JS, 1.4762, AISI 446, X10CrAl24, X10CrAlSi25 w podwyższonych temperaturach
Stal H24JS zachowuje swoje właściwości mechaniczne w wysokich temperaturach, jednak wartości granicy pełzania i wytrzymałości na pełzanie zmniejszają się wraz ze wzrostem temperatury. Poniżej przedstawiono szczegółowe dane:
| Temperatura (°C) | Granica pełzania R1/1000 (MPa) | Wytrzymałość na pełzanie Rz/10,000 (MPa) | Wytrzymałość na pełzanie Rz/100,000 (MPa) |
|---|---|---|---|
| 600 | – | 29 | 13,2 |
| 700 | – | 8 | 3,7 |
| 800 | 4 | 3 | 1,3 |
| 900 | 1,5 | 1,5 | 0,6 |
| 1000 | 0,7 | – | – |
| 1100 | 0,3 | – | – |
Wartości te odzwierciedlają odporność stali H24JS na pełzanie w długotrwałym obciążeniu przy różnych temperaturach, co czyni ją odpowiednią do pracy w ekstremalnych warunkach cieplnych.
Stal H24JS, 1.4762, X10CrAlSi25, AISI 446, X10CrAl24 właściwości fizyczne
Stal H24JS wyróżnia się również stabilnymi właściwościami fizycznymi, które pozwalają na jej wykorzystanie w szerokim zakresie zastosowań. Poniżej przedstawiono szczegółowe dane fizyczne tej stali:
- Gęstość: 7,60 g/cm³
- Pojemność cieplna (Cp): 500 J/(kg·K) (w zakresie 20-100°C)
- Przewodność cieplna (λ): 16,80 W/(m·K)
- Współczynnik rozszerzalności liniowej (α): 10,0 × 10⁻⁶ K⁻¹ (w zakresie 20-100°C)
- Moduł sprężystości (E): 196 GPa
Technologiczne Parametry Obróbki Stali H24JS
Stal H24JS jest materiałem, który można efektywnie przetwarzać, korzystając z określonych parametrów obróbki cieplnej i mechanicznej:
- Kucie: Zakres temperatur od 1050°C do 600°C.
- Walcowanie: Zakres temperatur od 1050°C do 600°C.
- Wyżarzanie zmiękczające: Temperatura w zakresie od 850°C do 900°C. Proces wyżarzania powinien być przeprowadzany z chłodzeniem w powietrzu lub wodzie, aby uzyskać optymalne właściwości mechaniczne.
Parametry te gwarantują optymalną obróbkę i pozwalają na uzyskanie wymaganych właściwości mechanicznych i strukturalnych w końcowym produkcie.
Spawalność H24JS (1.4762)
Spawanie stali 1.4762 (H24JS) – zalecenia i uwagi technologiczne
Stal 1.4762 charakteryzuje się wrażliwością na ciepło, dlatego już na etapie spawania warto stosować odpowiednie środki ostrożności. Przede wszystkim, zaleca się prowadzenie procesu z minimalnym wprowadzaniem energii cieplnej. W praktyce oznacza to użycie cienkich elektrod, niskiego natężenia prądu oraz techniki spawania krótkim łukiem.
W przypadku elementów o grubości ścianki poniżej 3 mm, nie ma konieczności wcześniejszego podgrzewania. Natomiast, jeśli mamy do czynienia z materiałami o większej grubości, wskazane jest podgrzewanie zarówno przed, jak i w trakcie spawania. Takie działanie może znacząco zmniejszyć ryzyko powstawania pęknięć oraz innych nieciągłości spoiny.
Po zakończeniu spawania, zaleca się przeprowadzenie wyżarzania odprężającego w temperaturze 750–800°C, a następnie studzenie w powietrzu. Zabieg ten stabilizuje strukturę i eliminuje naprężenia spawalnicze.
Warto również pamiętać, że stal H24JS / 1.4762 wykazuje skłonność do kruchości w zakresie temperatur 450–525°C. Z tego względu, należy unikać długotrwałego przebywania materiału w tym przedziale temperaturowym – zarówno podczas spawania, jak i późniejszej eksploatacji. W przeciwnym razie, może dojść do wyraźnego obniżenia właściwości mechanicznych.
Podsumowując, przestrzeganie powyższych zasad podczas spawania stali H24JS umożliwia uzyskanie wysokiej jakości połączeń, przy jednoczesnym zachowaniu żaroodporności i wytrzymałości mechanicznej.
Zastosowania stali żaroodpornej H24JS, 1.4762:
- Przemysł energetyczny: Wykorzystywana w budowie kotłów parowych, szczególnie w elementach takich jak rury przegrzewaczy pary, które muszą wytrzymywać wysokie temperatury i agresywne środowiska.
- Inżynieria pieców przemysłowych: Stosowana w produkcji komponentów pieców, takich jak mufle, prowadnice czy osłony, gdzie wymagana jest odporność na wysokie temperatury i utlenianie.
- Przemysł petrochemiczny: Używana w częściach palników olejowych oraz innych komponentach narażonych na działanie wysokich temperatur i korozyjnych gazów.
- Produkcja szkła: Stal 1.4762 znajduje zastosowanie w formach do produkcji szkła, gdzie wymagana jest odporność na wysokie temperatury i stabilność wymiarowa.
Dostępne formy stali H24JS, 1.4762,(AISI 446, X10CrAl24, X10CrAlSi25)
- Blachy i płyty: Dostępne w stanie wyżarzonym (+A).
- Pręty: kute, pręty walcowane na gorąco
- Rury i profile: Spawane stosowane w konstrukcjach narażonych na wysokie temperatury.
- Odkuwki swobodnie kute
Stal 1.4762 jest ceniona za swoje właściwości żaroodporne i odporność na korozję w trudnych warunkach przemysłowych, co czyni ją odpowiednią do szerokiego zakresu zastosowań w różnych gałęziach przemysłu.
Zobacz także
Stale żaroodporne, żaroodporne nierdzewne oraz żarowytrzymałe wg PN 71/H-86022
H5M – stal żaroodporna chromowo-molibdenowa 12CrMo195,1.7362
H6S2 – stal żaroodporna chromowo-krzemowa X10CrAl7,1.4713
H13JS – stal żaroodporna ferrytyczna chromowo-aluminiowo-krzemowa X10CrAl13,1.4724
H18JS – stal stal żaroodporna chromowo-aluminiowo-krzemowa X10CrAl18,1.4742
H24JS – stal żaroodporna chromowo-aluminiowo-krzemowa X10CrAl24,1.4762
H25T – stal żaroodporna chromowa z dodatkiem tytanu X8CrTi25,1.4746
H20N12S2 – stal chromowo-niklowo-krzemowa X15CrNiSi20-12,1.4828
H23N13 – stal chromowo-niklowa X12CrNi23-13,1.4833
H23N18 – stal żarowytrzymała chromowo-niklowa X12CrNi25-21,1.4845
H25N20S2 – stal chromowo-niklowo-krzemowa X15CrNiSi25-20,1.4841
H16N36S2 – stal niklowo-chromowo-krzemowa X12NiCrSi35-15, 1.4864
Stal zaworowa wg PN
H9S2 – stal zaworowa chromowo-krzemowa X45CrSi9-3,1.4718
H10S2M – stal zaworowa chromowo-krzemowa X40CrSiMo10-2,1.4731
Stal żaroodporne wg PN EN 10088-1:2007
1.4876, X10NiCrAlTi32-21 stal austenityczna niklowo-chromowa z dodatkiem tytanu i aluminium 1.4958, Alloy 800
1.4835, X9CrNiSiNCe21-11-2 stal żaroodporna austenityczna niklowo-chromowa z dodatkiem ceru 253 MA®,sandvik 253MA®,S30815
wykaz gatunków wg PN EN 10088-1:2007
Pozostałe stale wysokostopowe i specjalne
stal wysokostopowa do pracy przy podwyższonych temperaturach
stale stopowe do pracy przy podwyższonych temperaturach
stal nierdzewna
stal żaroodporna i żarowytrzymała
stale kwasoodporne