Norma PN-89/H-84030/04 Stal stopowa konstrukcyjna -Stal do ulepszania cieplnego i hartowania powierzchniowego – Gatunki, jest polską normą techniczną, która określa wymagania dla stali konstrukcyjnych stopowych przeznaczonych do ulepszania cieplnego. Jest to czwarty arkusz normy PN-89/H-84030, skupiający się na specyficznych gatunkach stali stosowanych w obróbce cieplnej w celu poprawy ich właściwości mechanicznych.
Norma PN-72/H-84030 Stale stopowe konstrukcyjne – Gatunki
- PN-89/H-84030-01: Zastąpiona przez PN-EN 10083-1+A1:1999.
- PN-89/H-84030-02: Zastąpiona przez PN-EN 10084:2002.
- PN-89/H-84030-03: Zastąpiona przez PN-EN 10085:2002.
- PN-89/H-84030-04: Zastąpiona przez PN-EN 10083-3:2007.
Norma PN-89/H-84030/04 – zakres normy:
Norma obejmuje stal konstrukcyjną stopową o średniej hartowności, przeznaczoną do ulepszania cieplnego oraz hartowania powierzchniowego (płomieniowego i indukcyjnego). Stale te charakteryzują się wysoką wytrzymałością, dobrą ciągliwością oraz odpornością na uderzenia i ścieranie. Są one stosowane na części maszyn, silników i pojazdów mechanicznych, które ze względu na swoje wymiary nie mogą być poddane nawęglaniu.
Przykładowe gatunki stali według PN-89/H-84030/04:
- 45HN: Stal konstrukcyjna stopowa o średniej hartowności, przeznaczona do ulepszania cieplnego oraz hartowania powierzchniowego. Charakteryzuje się wysoką wytrzymałością, dobrą ciągliwością oraz odpornością na uderzenia i ścieranie. Stal 45H jest stosowana na części maszyn, silników i pojazdów mechanicznych, takie jak wały, osie, koła zębate czy śruby.
- 30HGSA: Stal konstrukcyjna stopowa o dużej hartowności, wysokiej odporności na zużycie i wytrzymałości. Przeznaczona do budowy maszyn silnie obciążonych oraz konstrukcji ciężkich z oddziałującym silnym obciążeniem. Stal do ulepszania cieplnego 30HGSA, stosowana na elementy o grubościach do 60 mm, takie jak wrzeciona, koła zębate, dźwignie czy części sprzęgła.
- 40HNMA: Stal konstrukcyjna stopowa o bardzo dobrych właściwościach wytrzymałościowych i dużej hartowności. Stosowana do ulepszania cieplnego na bardzo obciążone części maszyn narażone na uderzenia, skręcanie oraz drgania. Stal 40HNMA jest wykorzystywana w przemyśle lotniczym, energetycznym oraz motoryzacyjnym do produkcji wałów, korbowodów, piast śmigieł czy części turbin.Właściwości mechaniczne:
Stale zgodne z normą PN-89/H-84030/04 charakteryzują się wysoką wytrzymałością na rozciąganie, dobrą plastycznością oraz odpornością na obciążenia dynamiczne. Szczegółowe wartości tych parametrów zależą od konkretnego gatunku stali oraz zastosowanej obróbki cieplnej.
Zastosowanie:
Stale te są szeroko stosowane w przemyśle maszynowym, motoryzacyjnym, lotniczym i energetycznym do produkcji elementów narażonych na duże obciążenia mechaniczne, takich jak wały, osie, koła zębate, śruby czy części turbin.
Dostępność:
Norma PN-89/H-84030/04 Stal stopowa konstrukcyjna -Stal do ulepszania cieplnego i hartowania powierzchniowego – Gatunki, jest dostępna w Polskim Komitecie Normalizacyjnym (PKN). Aby uzyskać pełne informacje na temat tej normy, zaleca się skonsultowanie z PKN lub odpowiednimi publikacjami technicznymi.
12HN3A -stal do ulepszania chromowo-niklowa 1.5752,15CrNi13
20HN3A -stal do ulpeszania chromowo-niklowa
30HGSA -stal chromowo-manganowo-krzemowo
30HGSNA -stal do ulepszania chromowo-manganowo-krzemowo-niklowa
30H2N2M -stal chromowo-niklowo-molibdenowa 30CrNiMo8,1.6580
36HNM/38HNM -stal chromowo-niklowo-molibdenowa 36CrNiMo4, 1.6510, 36NiCrMo16, 39NiCrMo3, 1.6511
37HS – stal do ulepszania chromowo-krzemowa
40H2MF -stal do ulepszania cieplnego chromowo-molibdenowo-wanadowa 40HMFA, 40KHMFA, 40ChMFA, 40XMФA
40HNMA -stal chromowo-niklowo-molibdenowa AISI 4340, 1.6565, 40NiCrmo6, 40NiCrMo7
45HN -stal chromowo-niklowa
45HNMF / 45HNMFA -stal chromowo-niklowo-molibdenowo-wanadowa
Pozostałe stale konstrukcyjne stopowe
stal konstrukcyjna stopowa do nawęglania
stal konstrukcyjna stopowa do azotowania
stale konstrukcyjne stopowe sprężynowe
stale konstrukcyjne stopowe łożyskowe
stal konstrukcyjna stopowa do ulepszania cieplnego
stal konstrukcyjna stopowa do pracy w podwyższonych temperaturach – stal kotłowa